Szczególna ochrona dzieci „identyfikujących się jako LGBTQI”? Spotkanie unijnej Agencji Praw Podstawowych

Adobe Stock

• Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) zorganizowała spotkanie z organizacjami społecznymi na temat zaleceń dotyczących zintegrowanych systemów ochrony dzieci. W wydarzeniu wzięła udział Anna Kubacka z Centrum Prawa Międzynarodowego Instytutu Ordo Iuris.

• Uczestnicy spotkania zgodzili się, że ochrona dzieci wymaga prawidłowego zdiagnozowania zagrożeń, m.in. cyberprzemocy, szybkiego rozwoju sztucznej inteligencji czy braku pracowników socjalnych.

• W toku dyskusji wskazywano jednak również, że wśród grup, które powinny być szczególnie chronione przed przemocą znajdują się dzieci wzrastające w „alternatywnych środowiskach opieki” oraz „identyfikujące się jako LGBTQI+”.

• Anna Kubacka podkreśliła konieczność ochrony dzieci i rodziny w zakresie integralności rodziny i działania zgodnie z dobrem dziecka.

Pod koniec kwietnia miało miejsce zdalne spotkanie przedstawicieli unijnej Agencji Praw Podstawowych z przedstawicielami organizacji społecznych, które zaproszono do współpracy i wyrażenia opinii na temat zaleceń dotyczących zintegrowanych systemów ochrony dzieci. W rozmowach wzięła udział także reprezentantka Instytutu Ordo Iuris Anna Kubacka.

Przedstawicielki FRA omówiły główne ustalenia ze swojego raportu „W kierunku zintegrowanych systemów ochrony dzieci – wyzwania, obiecujące praktyki i sposoby na przyszłość”. Kluczowe wyzwania jakim państwa UE muszą stawić czoła w kontekście ochrony dzieci to zdaniem FRA przede wszystkim zwiększenie zaangażowania politycznego poszczególnych państw członkowskich, ujednolicenie ram prawnych i regulacyjnych oraz skuteczniejsza koordynacja pomiędzy państwami UE. Wskazano również na niedobór szkoleń multidyscyplinarnych, rodzin zastępczych i pracowników socjalnych.

Podkreślono, że nie bez znaczenia są także problemy globalne, takie jak kryzys związany z kosztami utrzymania oraz kryzys energetyczny, wojna na Ukrainie, dzieci w migracji, zmiana klimatu czy szybki rozwój sztucznej inteligencji i konieczność ochrony dzieci w przestrzeni cyfrowej.

Przedstawicielka Eurochild (sieci organizacji i osób prywatnych mających na celu ochronę dzieci i młodzieży) Mieke Schuurman podzieliła się spostrzeżeniami na temat trwających prac nad ochroną dzieci i projektu DAPHNE. Celem programu DAPHNE jest wspieranie ochrony dzieci, młodzieży i kobiet przed wszystkimi formami przemocy oraz osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony zdrowia, dobrobytu i spójności społecznej. Jako „grupy priorytetowe” Schuurman wskazała przede wszystkim dzieci niepełnosprawne, ze społeczności romskich, z uchodźczym lub migracyjnym pochodzeniem, w „alternatywnych środowiskach opieki”, a także dzieci „identyfikujące się jako LGBTQI+”, doświadczające niekorzystnej sytuacji ekonomicznej i mieszkające w regionach dotkniętych konfliktem.

- Jednocześnie w dyskusji wskazano, że jednym z problemów dostrzeganych w systemach ochrony dzieci jest to, że państwa skupiają się na ochronie międzynarodowej czy kwestiach rodzinnych. Zagadnienia związane z ochroną dzieci przed nieuzasadnioną ingerencją państwa i bezpodstawnym oddzieleniem od rodziców, jak i ochrona przed sprzecznym z dobrem dziecka wydaniem go poza granice Polski, są jednak niezaprzeczalnie istotne. Są to aspekty nie tylko kluczowe dla ochrony dzieci, ale całych rodzin. Unijne agencje nie postrzegają ich jako „priorytetowe”, co przy okazji tego typu spotkań warto wypominać. Jest to tym bardziej niezrozumiałe w sytuacji, gdy brak poparcia dla dzieci identyfikujących się „jako LGBTIQ+” unijni urzędnicy odczytują jako strukturalną przemoc polegającą na zaprzeczaniu „prawom dziecka”  – relacjonuje Anna Kubacka.

Koordynatorka Komisji Europejskiej ds. praw dziecka Marie-Cécile Rouillon przedstawiła aktualizacje dotyczące wdrażania zaleceń w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dzieci. Ogólne ramy zintegrowanych systemów ochrony dzieci zachęcają państwa członkowskie UE do opracowywania krajowych planów mające na celu położenie kresu przemocy wobec dzieci, w tym poprzez wzmacnianie zasobów ludzkich i finansowych oraz sprawne gromadzenie danych.

Szczególną uwagę poświęcono konieczności reagowania na potrzeby dzieci w zakresie bezpieczeństwa online i offline poprzez poprawę ich kompetencji cyfrowych, promowanie bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych oraz szkolenie rodzin i opiekunów.

- Zaangażowanie w ochronę zdrowia psychicznego dzieci oraz zapobieganie i zwalczanie cyberprzemocy, to kierunek, który cieszy i zasługuje na aprobatę. Warto jednak czuwać, aby zaangażowanie to pozostało w sferze zaleceń, zaś sprawczość w tym zakresie leżała w kompetencjach poszczególnych państw członkowskich. Pozwoli to rzeczywiście działać na rzecz dobra dzieci, bez prób wykorzystywania prospołecznych regulacji do celów politycznych – komentuje Anna Kubacka.